Postępy Fizyki 62 (1)

W niniejszym zeszycie Postępów Fizyki jest pięć zasadniczych artykułów. W pierwszym z nich Ryszard Tadeusiewicz w sposób konsekwentny pokazuje nam na przykładzie nauki o elektryczności oraz elektroniki jak fizyka staje się przez dzieje źródłem innowacji technicznych, które „rozwijają cywilizację i wzbogacają kulturę". Tak właśnie na podstawie studiów historii nauki można prześledzić drogę, o której pisze Autor, drogę od bursztynu do komputera i rzeczywistości wirtualnej. Artykuł Ryszarda Tadeusiewicza jest oparty na jego wykładzie przedstawionym na Sesji Jubileuszowej Dziewięćdziesięciolecia Polskiego Towarzystwa Fizycznego. W drugim artykule Tadeusz Pabian zajmuje się związkiem między zasadą komplementarności a filozofią. Śledzi ewolucję poglądów filozoficznych Nielsa Bohra, który sformułował tę zasadę i od razu dostrzegł jej aspekt filozoficzny. W pierwotnym sformułowaniu zasady Bohr odwoływał się do dwóch komplementarnych własności zjawisk kwantowych: opisu przestrzenno-czasowego i opisu przyczynowego. Celem artykułu jest próba wyjaśnienia tego, w jaki sposób Bohr rozumiał i interpretował zasadę komplementarności i w jaki sposób jego poglądy filozoficzne wpłynęły na ostateczny kształt tej idei. W kolejnym artykule Bohdan Grządkowski opisuje Sesję Jubileuszową Dziewięćdziesięciolecia Polskiego Towarzystwo Fizycznego przedstawiając ciekawe fakty z jego historii. Artykuł przyozdabiają niewątpliwie teksty dwóch przemówień: przemówienie przysłane przez Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego oraz przemówienie wygłoszone przez Prezesa PTF Wiesława Kamińskiego. Małgorzata Nowina Konopka przedstawia sprawozdanie z Uroczystego Seminarium IFJ PAN poświęconego pomięci znakomitego fizyka Profesora Andrzeja Eskreysa. Dwaj Jego bliscy współpracownicy i przyjaciele Prof. Andrzej Białas Prezes PAU oraz Prof. Piotr Malecki podzielili się z obecnymi swoimi wspomnieniami o zmarłym uczonym. Lidia Smentek w swoich jubileuszowych wspomnieniach pisze o dziś dziewięćdziesięciojednoletnim wielkim polskim fizyku Profesorze Romanie Stanisławie Ingardenie człowieku renesansowym. Są tam zapiski z ich rozmów a także przedstawiony jest tekst Jego fascynującego ostatniego wykładu wygłoszonego przy przechodzeniu na emeryturę dwadzieścia lat temu. Następnie polecamy monumentalne dzieło Józefa Szudego i Andrzeja Bielskiego o innym wielkim fizyku polskim Profesorze Aleksandrze Jabłońskim. Prócz tego polecamy jak zwykle ciekawe kroniki przedstawione przez Magdalenę Staszel. Pragnę wyrazić ubolewanie z powodu opóźnienia wydania pierwszego tegorocznego zeszytu Postępów Fizyki i jednocześnie oświadczyć, że opóźnienie to w żadnym wypadku nie jest z winy ani Komitetu Redakcyjnego, ani też Oficyny Wydawniczej.

Jerzy Warczewski - red. naczelny

Spis treści:

1.  Fizyka źródłem innowacji technicznych, które rozwijają cywilizację i wzbogacają kulturę (Tadeusiewicz, R.), s. 2-13
2.  Zasada komplementarności a filozofia (Pabjan, T.), s. 14-22
3.  Sesja Jubileuszowa dziewięćdziesięciolecia Polskiego Towarzystwa Fizycznego (Grządkowski, B.), s. 23-27
4.  Uroczyste seminarium IFJ PAN pamięci Andrzeja Eskreysa (Nowina-Konopka, M.), s. 28-30
5.  Jubileuszowe wspomnienia; Profesor Roman Stanisław Ingarden (Smentek, L.), s. 31-39
6.  J. Szudy, A. Bielski - książka o Aleksandrze Jabłońskim, s. 40-41
7.  Kronika (Staszel, M., Go, A., Wąsowicz, T. J.), s. 42-43