Postępy Fizyki 64 (3-6)

Zakres zainteresowań współczesnej akustyki, której poświęcony jest ten numer Postępów Fizyki, jest rozległy: bada ona z jednej strony fale akustyczne i ich oddziaływanie z materią, a z drugiej wpływ hałasu na żywe organizmy; obu tych dziedzin dotyczą prezentowane artykuły. Pierwszy z nich wpisuje się także w aktualną dyskusję o wadach i zaletach elektrowni wiatrowych. Akustyka bada również subiektywne wrażenia słuchacza, związane z docierającą do niego falą dźwiękową. W numerze znajdą Państwo wywiad z profesorem Moore'em, światowej sławy psychoakustykiem. W kontekście jednej z wypowiedzi profesora chciałbym podzielić się następujące) refleksją. Mianowicie (pozostając w kręgu zainteresowań akustyki) w przedmowie do swoich Inwencji Bach pisze, że ten cykl krótkich utworów zawiera „rzetelne wskazania, w których miłośnikom gry, spragnionym jej nauki, pokazany jest nie tylko dokładny sposób, jak wyuczyć się prowadzić czysto dwa głosy, lecz także jak uzyskać postęp i władać dobrze, wedle prawideł, trzema głosami obbligato, a nadto jak zyskać mocny przedsmak kompozycji''. Inwencje są wspaniałym przykładem stopniowania trudności w nauczaniu nie tylko muzyki - uczeń, pracując pod opieką kompetentnego nauczyciela, po pewnym czasie może rozpocząć komponowanie, a więc pracę twórczą. Myśl Bacha z pewnością dotyczy nie tylko nauki gry na instrumencie, ale także dobrego nauczania w ogólności. Tymczasem profesor Moore kładzie nacisk na samodzielność w uczeniu się i zdecydowanie mówi, że o temacie doktoratu zadecydował sam. No więc jak to jest? Czyżby rację miał angielski historyk Gibbon, który nieco pesymistycznie stwierdził, że „nauczanie rzadko okazuje się prawdziwie skuteczne, z wyjątkiem tych szczęśliwych jednostek, dla których jest ono niemal zbędne"?

Zapraszam do lektury.

Piotr Tomczak - red. naczelny